Anna Kupiecka o self-care i profilaktyce nowotworowej na Impact’25
2025-05-16
Innowacje i przełomy w hematoonkologii - ważna debata z okazji Światowego Dnia Walki z Nowotworami Krwi
Z okazji Światowego Dnia Walki z Nowotworami Krwi, obchodzonego 28 maja, Fundacja Carita im. Wiesławy Adamiec zorganizowała spotkanie ekspertów, które rzuciło nowe światło na priorytety i osiągnięcia polskiej hematoonkologii. W dyskusji wzięli udział wybitni specjaliści: prof. Ewa Lech-Marańda, prof. Krzysztof Giannopoulos, prof. Dominik Dytfeld, prof. Tomasz Wróbel, a także Mateusz Oczkowski, zastępca dyrektora Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia, Barbara Leonardi, prezes Myeloma Patient Europe, oraz Łukasz Rokicki, reprezentujący Fundację Carita. Spotkanie było okazją do podsumowania postępów w leczeniu, wskazania kluczowych wyzwań i podkreślenia roli dialogu między pacjentami, lekarzami a decydentami.
Nowotwory krwi – z wyrokiem się nie żyje, z leczeniem można
Jeszcze niedawno diagnoza nowotworu hematologicznego oznaczała dramatyczne rokowania. Dziś – dzięki dynamicznemu rozwojowi terapii – mediana przeżycia w szpiczaku plazmocytowym przekracza 10 lat. To realny postęp, który – jak podkreślał prof. Krzysztof Giannopoulos – zawdzięczamy immunoterapii: przeciwciałom dwuswoistym, trójswoistym, a także terapiom CAR-T, które przestały być eksperymentem, a stały się codzienną praktyką kliniczną. W Polsce z terapii CAR-T skorzystało już ponad 350 pacjentów.
Ale na horyzoncie rysują się kolejne przełomy. Jednym z nich są nowej generacji szczepionki mRNA – rozwijane z myślą o onkologii na długo przed pandemią, a dziś wracające jako nadzieja na dalsze zmiany w leczeniu chorób hematologicznych.
Szpiczak i białaczki: złożone terapie, realne potrzeby
Prof. Dominik Dytfeld mówił o brakującym elemencie strategii leczenia szpiczaka: konieczności uelastycznienia możliwości zmiany terapii u pacjentów nietolerujących leczenia ciągłego, a także potrzebie przewidywania oporności i budowania gotowości refundacyjnej pod nowe grupy leków. Wskazał również, że przesunięcie kosztowniejszych, ale skuteczniejszych terapii do pierwszej linii leczenia może się opłacać – zarówno zdrowotnie, jak i ekonomicznie.
W przypadku przewlekłej białaczki limfocytowej Polska jest liderem w dostępie do terapii, ale i tutaj niezbędna jest większa elastyczność w przełączaniu terapii.
CAR-T i jakość życia: pacjent wraca do życia
CAR-T to nie tylko terapia ratunkowa – to realna szansa na zakończenie leczenia i powrót do normalności. Jak zauważył prof. Dytfeld, komfort pacjentów po podaniu CAR-T diametralnie się poprawia – nie potrzebują codziennych wizyt, a do systemu wracają dopiero na kontrolę po kilku latach. To korzyść zarówno dla pacjentów, jak i całego systemu ochrony zdrowia.
Systemowa odpowiedź: Krajowa Sieć Hematologiczna i nowa diagnostyka
Prof. Ewa Lech-Marańda przypomniała, że kluczem do zrównoważonego rozwoju hematoonkologii jest systemowa zmiana. Wznowienie prac nad Krajową Siecią Hematologiczną oraz przygotowanie do jej pilotażu to krok milowy. Sieć uporządkuje ścieżki leczenia, zapewni standaryzację metod diagnostycznych i terapeutycznych, a także wprowadzi koordynowaną i kompleksową opiekę nad pacjentem.
Ekspertka wskazała również na konieczność pilnego rozszerzenia koszyka świadczeń gwarantowanych o badanie immunofenotypowe choroby resztkowej – kluczowe dla monitorowania leczenia.
Chłoniaki i diagnostyka – wyzwania i szanse
Prof. Tomasz Wróbel zwrócił uwagę na potrzebę dostępu do cytometrii i badań molekularnych w diagnostyce choroby resztkowej. Jak podkreślił, dzięki precyzyjnym narzędziom możemy terapię nie tylko intensyfikować, ale też przerywać, co daje oszczędności bez utraty skuteczności. Zaznaczył również konieczność wzmocnienia kadrowego w obszarze histopatologii – bo nowoczesne leczenie wymaga precyzyjnej diagnozy.
Perspektywa pacjentów: Rola opiekunów i dobre praktyki
Barbara Leonardi, prezes Myeloma Patient Europe, podkreśliła znaczenie wsparcia dla opiekunów pacjentów oraz konieczność edukacji na temat obniżonej odporności w chorobach hematologicznych. „Chcemy przybliżyć pacjentom i ich rodzinom kluczowe pojęcia, by lepiej radzili sobie z chorobą” – stwierdziła. Dodała, że dialog między organizacjami europejskimi i polskimi, w tym Hematokoalicją, pozwala na transfer dobrych praktyk i wzmacnianie głosu pacjentów.
Łukasz Rokicki, reprezentujący Fundację Carita, z dumą mówił o 15 latach działalności organizacji i dialogu z Ministerstwem Zdrowia. „Inne kraje zazdroszczą nam tego, co osiągnęliśmy” – zauważył, zapraszając na 5. Rajd Po Zdrowie, który 6 września na poznańskiej Malcie połączy pacjentów, opiekunów i lekarzy w celebrowaniu życia z chorobą.
Hematoonkologia odrobiła lekcje. Teraz czas na branżę
Mateusz Oczkowski, jako przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia zabierając głos wskazywał na konieczność większej aktywności firm farmaceutycznych w procesie refundacji nowych terapii. Podkreślił, że Polska odrobiła lekcję w zakresie hematoonkologii, a problemem nie jest brak środków czy decyzyjności, lecz opieszałość firm w składaniu wniosków refundacyjnych. „W 2024 roku odmówiliśmy tylko 4% wniosków refundacyjnych. Pieniądze są, decyzyjność jest – czekamy na plan naprawczy ze strony branży innowacyjnej” – stwierdził Oczkowski, zapowiadając publikację „listy wstydu”, która ujawni, jak długo firmy zwlekają z aplikacjami
Jego wystąpienie było jednym z najmocniejszych akcentów spotkania – nie tylko ze względu na treść, ale także ton – wyraźnie pokazujący, że polityka lekowa staje się polem aktywnego dialogu, ale i oczekiwań wobec partnerów systemu.
Rajd Po Zdrowie – celebracja życia i postępu
Już 6 września w Poznaniu odbędzie się 5. edycja Rajdu Po Zdrowie – wydarzenia, które łączy pacjentów, lekarzy, opiekunów i wszystkich zaangażowanych w walkę z nowotworami krwi. To nie tylko okazja do integracji, ale i święto wspólnego sukcesu – bo jak podkreślają uczestnicy: „Dzięki odpowiednim terapiom można żyć lepiej niż przed chorobą”.
