Wiek - powyżej 50 lat, a także choroby współistniejące oraz zaburzenia odporności to główne czynniki, które podnoszą ryzyko zachorowania na pneumokokowe zapalenie płuc – najczęstszej postaci zakażenia bakterią Streptococcus Pneumoniae u osób dorosłych. Choroba jest groźna, często wymaga hospitalizacji, a jej konsekwencje są długotrwałe i poważne dla zdrowia. Najnowsze dane dotyczące zapaleń płuc wywołanych przez pnemokoki a także rekomendacje i zalecenia zebrano we właśnie opublikowanym raporcie „Pneumokokowe zapalenie płuc u osób dorosłych – sytuacja w Polsce. Epidemiologia, konsekwencje, profilaktyka”.

Choroby płuc należą do najpowszechniejszych przyczyn ciężkich schorzeń oraz zgonów na świecie , a w Polsce to czwarta najczęstsza przyczyna śmierci wśród osób w wieku 65+ po chorobach układu krążenia i nowotworach. Na zapalenie płuc najczęściej chorują osoby po 65. roku życia i dorośli ze współistniejącymi problemami zdrowotnymi. Choroby płuc, a zwłaszcza POChP, choroby serca, wątroby, nerek, zespół nerczycowy, cukrzyca, nowotwory i wszystkie stany upośledzonej odporności, niezależnie od ich przyczyny, sprzyjają rozwojowi i ciężkiemu przebiegowi pneumokokowego zapalenia płuc. Leczenia nie ułatwia fakt, że bakterie pneumokokowe są oporne na działanie antybiotyków i wywołane przez nie zakażenia po prostu trudno się leczą.

Bakteria S. pneumoniae jest najczęściej występującym czynnikiem etiologicznym zapalenia płuc, które może prowadzić do hospitalizacji, zaostrzenia chorób towarzyszących, a w niektórych przypadkach nawet do śmierci. Niemniej groźna dla osób dorosłych jest wywołana przez zakażenie pneumokokami inwazyjna choroba pneumokokowa, czyli zapalenia opon mózgowych, posocznica czy zapalenia płuc z bakteriemią. Inwazyjna choroba pneumokokowa (IChP) występuje rzadziej niż zapalenie płuc, ale wiąże się z wysoką śmiertelnością i ryzykiem długoterminowych powikłań.

Podobnie jak w przypadku dzieci zalecaną formą profilaktyki zakażenia tą groźną bakterią, stanowią szczepienia. Dla osób dorosłych dostępne są skuteczne szczepienia, które chronią przed inwazyjną chorobą pneumokokową oraz pneumokokowym zapaleniem płuc.

Profilaktyka zakażeń pneumokokowych w postaci szczepień ochronnych, u osób dorosłych powyżej 50. roku życia oraz w grupach o podwyższonym ryzyku zakażenia pneumokokami, jest rekomendowana przez liczne towarzystwa naukowe i ciała doradcze ds. szczepień, a także Program Szczepień Ochronnych na 2021 rok. Szczególnie w dobie pandemii COVID-19, kiedy istotna jest profilaktyka chorób układu oddechowego, szczepienia przeciwko pneumokokom są? zalecane jako priorytetowe w grupach szczególnie podatnych na zachorowanie, w tym wśród osób po 60. roku życia i przewlekle chorych .

Kto powinien się zaszczepić przeciw pneumokokom? Czynniki, które podnoszą ryzyko choroby pneumokokowej u dorosłych można podzielić na cztery kategorie:

• Wiek – populacja powyżej 50. roku życia jesteśmy bardziej narażeni na chorobe?.
• Dorośli z zaburzeniami odporności – wrodzona i nabyta asplenia, sferocytoza i inne hemoglobinopatie, wrodzone i nabyte zaburzenia odporności, uogólniona choroba nowotworowa, zakażenia HIV, chłoniak Hodgkina, jatrogenna immunosupresja, białaczka, chłoniaki nieziarnicze, w tym szpiczak mnogi, przewlekłe choroby nerek i zespół nerczycowy, przeszczep narządów litych.
• Dorośli bez zaburzeń odporności – przewlekłe choroby serca, przewlekłe choroby płuc, cukrzyca, przewlekłe choroby wątroby, w tym marskość.
• Inne stany podwyższające ryzyko zakażenia – wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego, implant ślimakowy.
• Niezdrowe zachowania – palenie papierosów i nadużywanie alkoholu. ,

RAPORT. PNEUMOKOKOWE ZAPALENIE PŁUC U OSÓB DOROSŁYCH – SYTUACJA W POLSCE. EPIDEMIOLOGIA, KONSEKWENCJE, PROFILAKTYKA. został opracowany w czerwcu 2021 roku przez firmę HealthQuest Sp. z o.o. Sp. k.. Partnerem raportu jest Pfizer Polska Sp. z o.o. Partnerem społecznym raportu jest Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej.

Raport dostępny jest na stronie https://www.pneumokokinieliczalat.pl/