Priorytetyzacja obszaru raka gruczołu krokowego, wprowadzenie zmian systemowo-organizacyjnych, działania profilaktyczne, wczesna diagnostyka, edukacja społeczna i zwiększenie dostępności do technologii medycznych – to najważniejsze kierunki zmian wskazane przez ekspertów w przygotowanym przez FPP raporcie. Udział w pracach nad materiałem oraz 2 spotkaniach „okrągłego stołu” brała prezes naszej Fundacji Anna Kupiecka.
Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) zaprezentowała w ubiegłym tygodniu raport pt. „Wprost o prostacie. Co należy zmienić w systemie opieki nad chorymi z nowotworem gruczołu krokowego w Polsce?”. Dokument jest propozycją mapy drogowej zmian w zakresie opieki nad pacjentami z rakiem gruczołu krokowego. Powstał w wyniku dialogu z przedstawicielami instytucji publicznych, ekspertami medycznymi oraz organizacjami pacjentów – z istotnym udziałem OnkoCafe.
Federacja Przedsiębiorców Polskich w maju 2022 r. rozpoczęła debatę na temat sytuacji pacjentów z rakiem gruczołu krokowego – najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn. Do udziału w obradach okrągłego stołu zaproszeni zostali przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia, Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, Sejmu, towarzystw naukowych oraz organizacji pacjentów. Celem spotkań było uzyskanie jak najszerszej perspektywy oraz zestawienie różnych punktów widzenia na konieczne zmiany w obszarze opieki nad pacjentami z rakiem gruczołu krokowego. Perspektywę pacjentów podczas obrad okrągłego stołu reprezentowała Anna Kupiecka. Efektem projektu jest opracowana mapa rozwiązań systemowych oraz rekomendacji działań mających poprawić sytuację polskich pacjentów z nowotworem prostaty.
Rak gruczołu krokowego stanowi coraz większe wyzwanie dla systemu ochrony zdrowia. Jest to najczęściej rozpoznawany w Polsce nowotwór złośliwy u mężczyzn – w 2019 r. odpowiadał za 20,6% zachorowań onkologicznych w populacji dorosłych mężczyzn. Rak prostaty stanowił drugą przyczynę zgonów z przyczyn nowotworowych wśród mężczyzn (10,3%). Spośród wszystkich chorób nowotworowych dotykających mężczyzn w Polsce, rak prostaty jest jedynym, który wyróżnia się znaczącą dynamiką wzrostu zachorowalności przy jednoczesnym wzroście śmiertelności.
W Centrum Prasowym PAP 1 lutego br. odbyła się konferencja prasowa inaugurująca raport. W imieniu pacjentów głos podczas konferencji zabrała Dorota Korycińska, Prezes Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej. „Bez edukacji ani rusz. Wszyscy to w kółko powtarzamy. Ta edukacja to musi być edukacja szkolna, o której się mówi już od dłuższego czasu. I nie jest z nieznanych mi przyczyn tak naprawdę wprowadzona. Żeby mówić o skutecznej profilaktyce i o wczesnej wykrywalności, musimy mówić o edukacji, która wytworzy w młodych ludziach potrzebę dbania o własne zdrowie. Nawet zdrowe osoby muszą mieć informacje, gdzie powinny wykonywać badania profilaktyczne, bo tej informacji nie ma. (…) Nie powinno być skierowań do urologa. Oczywiście, że tak. To jest niepotrzebne. To kolejny szczebel, kolejne utrudnienie na tej drodze do dbania o własne zdrowie” – zaznaczyła Dorota Korycińska, Prezes Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej. „Czasami zapominamy, tak mi się wydaje w Polsce, czym jest inwestycja, a czym jest wydatek. Zdrowie to jest inwestycja. I ta edukacja zdrowotna to jest również inwestycja w to, aby nie trzeba było w przyszłości walczyć o te bardzo drogie leki. Ja z wypowiedzi pana ministra wyniosłam trochę optymistycznych wniosków, bo mam wrażenie, że Ministerstwo Zdrowia jest dosyć wrażliwe i otwarte na potrzeby panów chorujących na męskie nowotwory. I ja życzę panom, sobie, paniom i nam wszystkim, aby ta tendencja była nie tylko utrzymana, ale również rozszerzona. I życzę również panu profesorowi i wszystkim innym lekarzom, żeby mieli ten wymarzony wybór opcji terapeutycznych. Żeby nie trzeba było dopasowywać pacjenta do terapii, tylko dopasować do pacjenta to, co będzie najbardziej skuteczne z perspektywy lekarza” – dodała.
Punkt widzenia klinicysty przedstawił prof. dr hab. n. med. Paweł Wiechno, specjalista onkologii klinicznej, kierownik Oddziału Zachowawczego Kliniki Nowotworów Układu Moczowego Centrum Onkologii – Instytutu im. M. Skłodowskiej–Curie w Warszawie. „Pierwszą kwestią dla mnie niezwykle istotną jest udostępnienie szeregu możliwości leczenia pacjentów, zwłaszcza na wczesnych etapach. Mamy sporo leków zarejestrowanych i używanych do wzmacniania pierwszego leczenia choroby przerzutowej w fazie jeszcze wrażliwej na kastrację. Dla mnie istotne jest to, żebym mógł po te leki sięgnąć, wybrać lek, który w mojej opinii, (…) jest najlepszym wyborem, a nie próbować dopasować pacjenta do tego, za co są zwracane pieniądze" – powiedział prof. dr hab. n. med. Paweł Wiechno, Przewodniczący Mazowieckiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.
Wiceminister Zdrowia Maciej Miłkowski podczas konferencji prasowej wspomniał o zmianach, jakie zaszły w tym obszarze w ostatnim czasie, m.in. o wprowadzeniu wcześniejszej linii leczenia opornego na kastrację raka gruczołu krokowego bez przerzutów w marcu ubiegłego roku oraz zapowiedział dalsze zmiany, które są planowane w najbliższym obwieszczeniu w sprawie wykazu refundowanych leków. „Poszerzyliśmy zgodnie z oczekiwaniem, żeby część leków przenieść do katalogu chemioterapii i aby zdecydowanie prościej realizacja świadczeń mogła być wykonywana – bez wprowadzenia istotnych danych do systemu SMPT. Octan abirateronu, ponieważ w ubiegłym roku się zgeneryzował, ma bardzo dużo już pierwszych odpowiedników. W związku z tym poprosiliśmy Agencję [AOTMiT] o przeanalizowanie przeniesienia do katalogu chemioterapii, (…), żeby poszerzyć wskazania, które były określone w Charakterystyce Produktu Leczniczego. Jak również dotyczy to refundacji w pełnym wskazaniu, takie jakie są dla apalutamidu, darolutamidu oraz enzalutamidu i dostaliśmy taką ocenę pozytywną. Także na 1 marca będziemy przygotowywali duże zmiany” – powiedział Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia.
W odniesieniu do zaprezentowanego raportu wskazał, że jest to dokument, nad którym Ministerstwo musi się pochylić. „Uczestniczyłem faktycznie w dwóch poprzednich spotkaniach. Cieszę się, że ten materiał jest przygotowany tak bardzo szeroko. Od rozpoznania, poprzez leczenie operacyjne i systemowe, żeby przekazywać informację do pacjentów, do lekarzy na temat efektywności leczenia, przekazywanie danych do wszystkich osób zainteresowanych na „Zdrowych Danych”, które NFZ prezentuje. Jak również współpracę z Ministerstwem Edukacji, także materiał bardzo szeroki. No i bardzo ciekawe, jasne wymagania do poszczególnych naszych interesariuszy. Ministerstwo Zdrowia jest głównym interesariuszem tego opracowania, ale również AOTMiT czy NFZ. To materiał do bardzo mocnej, krytycznej analizy, żeby ustalić co i kiedy możemy wdrożyć” – dodał Minister Miłkowski.
Głos w dyskusji zabrali także przedstawiciele Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej, który reprezentowany był przez Posłankę Barbarę Dziuk oraz Posła Marka Hoka.
Marek Hok, poseł na Sejm RP, Przewodniczący Podkomisji stałej do spraw zdrowia publicznego odniósł się do wypowiedzi ministra Macieja Miłkowskiego. „Trochę mnie zaniepokoiła wypowiedź pana ministra, który przede wszystkim zwraca uwagę na kosztochłonność wszystkich spraw związanych z leczeniem i diagnostyką onkologiczną. Bo nie możemy, zwłaszcza w onkologii, patrzeć tylko przez pryzmat skutków, wyników i finansowych kosztów. (…) Powinny się znaleźć środki na onkologię, a zwłaszcza w tym przypadku również na diagnostykę raka gruczołu krokowego” – powiedział Marek Hok.
„W ramach Komisji Zdrowia będę starała się mocno popularyzować raporty dotyczące zachorowalności na tę straszną chorobę. A diagnostyka, która tak naprawdę jest we wczesnym stadium bardzo potrzebna, gdzie możemy wcześnie w miarę łatwo oraz bezinwazyjnie zoperować i leczyć to jest standard, do którego zmierzamy” – podkreśliła Barbara Dziuk, poseł na Sejm RP, Przewodniczącą Podkomisji stałej ds. onkologii dodając, że rak prostaty jest ciągłe jest tematem tabu, bardzo trudnym i wymaga edukacji.
Jak zauważył Arkadiusz Pączka, wiceprzewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich, poprawa sytuacji pacjentów z nowotworem prostaty powinna stać się priorytetem w polityce zdrowotnej państwa.
„Działając aktywnie na rzecz budowania stabilnego i efektywnego otoczenia służącego poprawie zdrowia i jakości życia pacjentów oraz zwiększaniu wydajności polskiego systemu ochrony zdrowia, Federacja Przedsiębiorców Polskich realizuje szereg projektów w kluczowych obszarach. Nie inaczej jest z rakiem gruczołu krokowego. Rosnąca liczba przypadków raka prostaty oraz brak odpowiedniej skuteczności opieki nad tą grupą chorych skłoniły nas do przygotowania opracowania zawierającego mapę drogową zmian w opiece nad pacjentami z rakiem gruczołu krokowego. Przedstawione w dokumencie rozwiązania są efektem kilku spotkań z przedstawicielami instytucji publicznych, ekspertami medycznymi oraz organizacjami pacjentów. Rysujemy zarówno rozwiązania, które mogą być wdrożone w krótkim terminie, jak i wyzwania strategiczne, wymagające długofalowych i kompleksowych działań. Mamy nadzieję, że dyskusja w tej dziedzinie będzie intensywna, a jej efektem będą konkretne działania, które poprawią los wielu dziesiątek tysięcy chorych” – powiedział Arkadiusz Pączka, wiceprzewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich (FPP).
Eksperci zaangażowani przez Federację Przedsiębiorców Polskich w projekt wskazali w mapie drogowej na cztery główne obszary interwencji, które pozwoliłyby na poprawę systemu opieki nad chorymi z nowotworem gruczołu krokowego w Polsce. Jednym z nich jest priorytetyzacja obszaru raka gruczołu krokowego i wprowadzenie zmian systemowo-organizacyjnych, w ramach której wyszczególniono m.in. wprowadzenie świadczenia kompleksowej diagnostyki i leczenia raka gruczołu krokowego (Prostate Cancer Units - PCU). Kolejnym istotnym zagadnieniem są działania profilaktyczne i wczesna diagnostyka, które mogą zostać wdrożone przez wprowadzenie zmian w programie „Profilaktyka 40 PLUS”, popularyzacji samorządowych programów zdrowotnych czy też zniesienie obowiązku posiadania skierowania od lekarza POZ do lekarza urologa. Wprowadzenie odpowiedniej edukacji społecznej, m.in. za pomocą realizacji w szkołach przedmiotu „Edukacja zdrowotna” przyczyniłoby się do kształcenia świadomości wśród dzieci i młodzieży, co mogliby przełożyć już teraz na swoich bliskich – ojców, dziadków czy wujków, a w przyszłości – siebie samych. Eksperci podczas dyskusji zwrócili także uwagę na konieczność zwiększenia dostępności do technologii medycznych, m.in. nowelizację programu lekowego leczenia raka gruczołu krokowego oraz wprowadzenie wszystkich zarejestrowanych opcji terapeutycznych, aby lekarze dysponowali pełnym wachlarzem dostępnych na rynku nowoczesnych terapii i mogli dostosowywać leczenie do indywidualnej sytuacji każdego pacjenta.
W konferencji prasowej zorganizowanej przez Federację Przedsiębiorców Polskich udział wzięli: Maciej Miłkowski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia; prof. dr hab. Paweł Wiechno; Przewodniczący Mazowieckiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Onkologicznego; Barbara Dziuk, poseł na Sejm RP, Przewodnicząca Podkomisji stałej ds. Onkologii; Marek Hok, poseł na Sejm RP, Przewodniczący Podkomisji stałej do spraw zdrowia publicznego; Dorota Korycińska, Prezes Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej.
